Leasing operacyjny a koszty

W 2014 r. podpisaliśmy umowę leasingu operacyjnego na nową halę namiotową. W następnym miesiącu ponieśliśmy wydatki na montaż tej hali, które zaliczyliśmy jako inwestycje w obcych środkach trwałych. W tym roku otrzymaliśmy pozwolenie na budowę hali. Czy w związku z tym opłaty wstępne i czynsze leasingowe za ten okres powinny być odniesione bezpośrednio w koszty, czy też powinny zwiększać wartość początkową inwestycji w obcym środku trwałym, która będzie ujęta na koncie 08 i rozliczana sukcesywnie poprzez odpisy amortyzacyjne przez okres 10 lat?

Generalnie leasing operacyjny (usługowy) polega na przekazaniu przez finansującego (leasingodawcę) na czas oznaczony prawa do użytkowania określonych składników majątku trwałego (lub prawa do użytkowania i pobierania pożytków) korzystającemu (leasingobiorcy) w zamian za odpowiednie opłaty (raty leasingowe). Zazwyczaj okres trwania umowy leasingu operacyjnego jest krótszy niż oczekiwany okres pełnej amortyzacji przedmiotu leasingu, czyli okres ekonomicznej eksploatacji sprzętu. Przedmiot leasingu operacyjnego jest zaliczany do składników majątku leasingodawcy, który dokonuje odpisów amortyzacyjnych.

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 15 lit. c) ustawy o rachunkowości, do środków trwałych zalicza się m.in. ulepszenia w obcych środkach trwałych. Ulepszenie w obcych środkach trwałych to nakłady na ulepszenie środków trwałych niebędących własnością jednostki, ale używanych przez nią na podstawie m.in. umów leasingu, najmu, czy dzierżawy. A zatem poniesione przez jednostkę nakłady mogą zostać zakwalifikowane jako ulepszenia w obcych środkach trwałych w sytuacji, gdy spełnione zostaną kryteria niezbędne do ich uznania za środek trwały. Oznacza to, że ich przewidywany okres ekonomicznej użyteczności powinien być dłuższy niż rok, powinny być one kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Równocześnie ustawa o rachunkowości w art. 31 ust. 1 jako ulepszenie uznaje prace polegające na przebudowie (zmianie istniejącego stanu środków trwałych na inny), rozbudowie (powiększeniu składników majątkowych), modernizacji (unowocześnieniu środka trwałego) lub rekonstrukcji (odtworzeniu zużytych całkowicie lub częściowo składników majątkowych), które powodują, że wartość użytkowa ulepszonego środka trwałego przewyższa posiadaną przy przyjęciu do używania wartość użytkową, mierzoną okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych przy pomocy ulepszonego środka trwałego, kosztami eksploatacji lub innymi miarami.

A zatem na wartość początkową ulepszenia (inwestycji) w obcym środku trwałym będą się składać wszelkie wydatki poniesione na ulepszenie obcego środka trwałego.

Nakłady ponoszone na ulepszenie w obcym środku trwałym gromadzone są na koncie 08 "Środki trwałe w budowie". Pod datą przyjęcia do używania, zgromadzone na tym koncie nakłady powinny zostać przeksięgowywane - na podstawie np. dowodu OT - Przyjęcie środka trwałego do używania - zapisem:

Ulepszenie w obcych środkach trwałych stanowi oddzielny obiekt inwentarzowy. Należy zauważyć, że ustawa o rachunkowości nie wprowadza żadnego kryterium wartościowego do zaliczenia poniesionych nakładów do wydatków na ulepszenie. Oznacza to, że niezależnie od kwoty nakładów, jeżeli wykonane prace spełniają kryteria ulepszenia, to można je zakwalifikować do tej grupy aktywów.

A zatem czynsz w przypadku leasingu operacyjnego, opłaty wstępne i czynsz leasingowy są kosztem działalności operacyjnej korzystającego (leasingobiorcy) - Wn konto 40-2 "Usługi obce".

Biorąc powyższe pod uwagę, do wartości początkowej inwestycji w obcym środku trwałym nie wlicza się czynszu za najem obcego środka trwałego, o którym mowa w pytaniu; czynsz nie wpływa bowiem w żaden sposób na ulepszenie obcego środka trwałego. Natomiast poniesione nakłady na przedmiotowy namiot, jako warunkujące prowadzenie działalności przy jego pomocy, powinny być zakwalifikowane jako ulepszenia w obcych środkach trwałych.