A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 14 (769) z dnia 10.05.2012

Skutki kasacji samochodu użytkowanego w ramach leasingu operacyjnego

W ramach leasingu operacyjnego (podatkowo i bilansowo) spółka użytkowała samochód, który w ubiegłym roku uległ kasacji na skutek wypadku. Leasingodawca nie obciążył spółki wartością pozostałych do zapłaty rat leasingowych, gdyż otrzymał od ubezpieczyciela odszkodowanie w kwocie przewyższającej wysokość ww. rat. Na nadwyżkę w styczniu br. wystawił notę księgową (uznaniową) i kwotę tę przekazał spółce. Jak ująć te zdarzenia w rachunku podatkowym i bilansowym?

Otrzymane od ubezpieczyciela odszkodowanie stanowi dla spółki przychód podatkowy i bilansowy. Natomiast wartość pozostałych do zapłaty rat, których spółka nie poniesie, nie będzie podlegała ujęciu w kosztach podatkowych i bilansowych.

W sytuacji, o której mowa w pytaniu, leasingodawca nie obciążył spółki (korzystającego) wartością pozostałych do zapłaty rat leasingowych, gdyż kwota uzyskanego przez niego odszkodowania przewyższyła ich wartość. Dlatego, naszym zdaniem, wartości tych rat spółka nie odnosi w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych. Natomiast wartość otrzymanego od leasingodawcy odszkodowania spółka powinna ująć na koncie pozostałych przychodów operacyjnych. W naszej opinii, powinny to być przychody 2011 r., tj. roku obrotowego, w którym leasingowany samochód uległ kasacji (nastąpiło wygaśnięcie umowy leasingu). Informację o otrzymanym odszkodowaniu spółka uzyskała bowiem przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za 2011 r. (zob. art. 54 ustawy o rachunkowości).

Również w świetle przepisów o podatku dochodowym, wartość przedmiotowego odszkodowania stanowi dla spółki przychód. Przychód ten powstaje - odmiennie niż dla celów bilansowych - w momencie faktycznego otrzymania środków pieniężnych, tj. w dacie ich wpływu na rachunek bieżący spółki (art. 12 ust. 3e ustawy o PDOP i odpowiednio art. 14 ust. 1i ustawy o PDOF). Natomiast samo otrzymanie noty księgowej (uznaniowej) jest obojętne podatkowo.

Przykład

Spółka użytkowała samochód w ramach leasingu operacyjnego (dla celów podatkowych i bilansowych). W listopadzie 2011 r. pojazd ten uległ wypadkowi, nastąpiła jego kasacja i umowa leasingu wygasła. Wartość pozostałych do zapłaty rat leasingowych wyniosła 15.000 zł. Leasingodawca nie obciążył spółki kwotą tych rat, gdyż otrzymał od ubezpieczyciela decyzję o przyznaniu mu odszkodowania w kwocie przewyższającej ich wartość (wartość odszkodowania wyniosła 35.000 zł). Na nadwyżkę wystawił w styczniu 2012 r. notę uznaniową - na kwotę 20.000 zł i kwotę tę przelał na rachunek bieżący spółki 28 lutego 2012 r. W przykładzie pominięto kwestię VAT.

Dekretacja w księgach rachunkowych grudnia 2011 r.

1. (PK) Zaksięgowanie noty księgowej (uznaniowej) - 20.000 zł:

      - Wn konto 24 "Pozostałe rozrachunki"
        (w analityce: Rozrachunki z leasingodawcą z tytułu odszkodowania),
      - Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne - przychody niepodatkowe".

Dekretacja w księgach rachunkowych lutego 2012 r.

1. (WB) Wpływ odszkodowania na rachunek bieżący spółki - 20.000 zł:

- Wn konto 13-0 "Rachunek bieżący",
- Ma konto 24.

W dacie otrzymania środków pieniężnych powstał przychód podatkowy, który spółka doliczyła statystycznie do innych przychodów podatkowych.

Dodajmy, że jeżeli wstępna opłata leasingowa rozliczana jest w kosztach w czasie przez okres, na jaki została zawarta umowa leasingu operacyjnego, to w dacie wygaśnięcia tej umowy (wskutek kasacji samochodu), nierozliczoną wartość tej opłaty odnosi się jednorazowo w koszty. Może to być dokonane zapisem:

- Wn konto 49 "Rozliczenie kosztów",
- Ma konto 64 "Rozliczenia międzyokresowe kosztów".

Również dla celów podatkowych nierozliczona wartość wstępnej opłaty leasingowej może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów jednorazowo w momencie wygaśnięcia umowy leasingu operacyjnego. Potwierdzają to także organy podatkowe, m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 11 stycznia 2010 r., nr IBPBI/2/423-1228/09/CzP:

"(...) Opłaty ustalone w umowie leasingu, ponoszone przez korzystającego, stanowią koszt uzyskania przychodów, o ile umowa spełnia warunki wynikające z przepisów art. 17b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Nie ma decydującego znaczenia, czy opłaty te ponoszone są w trakcie trwania umowy, czy też po jej zakończeniu. W dalszym ciągu są to bowiem opłaty leasingowe wynikające z umowy leasingu. Oznacza to, iż nierozliczona opłata wstępna podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, jednorazowo w momencie wygaśnięcia umowy leasingu. (...)"