Warunki pełnego odliczenia VAT od leasingu samochodów osobowych

Prowadzimy działalność w zakresie usług budowlanych. W ubiegłym miesiącu dokonaliśmy zmian we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej i poszerzyliśmy ją o wynajem samochodów osobowych. Podpisaliśmy również umowę leasingu samochodu osobowego, który zamierzamy wynająć innej firmie. Czy w związku z tym mamy prawo do pełnego odliczenia VAT od rat leasingowych, jeśli istnieje duże prawdopodobieństwo, iż będzie to jedyna umowa leasingu?

Zasady odliczania VAT przy nabyciu samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony wynikają z art. 3 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz. U. nr 247, poz. 1652 ze zm.). W myśl tego przepisu, w przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony kwotę VAT do odliczenia stanowi 60% podatku określonego na fakturze, nie więcej niż 6.000 zł.

Podobnie przedstawia się kwestia odliczania VAT w przypadku użytkowania wymienionych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze. W tym przypadku kwotę podatku VAT stanowi 60% podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z zawartej umowy, udokumentowanych fakturą. Przy czym suma kwot w całym okresie użytkowania samochodu lub pojazdu nie może przekroczyć 6.000 zł.

Przepis ten nie dotyczy m.in. przypadków, gdy przedmiotem działalności podatnika jest:

a) odprzedaż tych samochodów (pojazdów) lub

b) oddanie w odpłatne używanie tych samochodów (pojazdów) na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze i te samochody (pojazdy) są przez podatnika przeznaczone wyłącznie do wykorzystania na te cele przez okres nie krótszy niż sześć miesięcy.

Wyłączenie to wynika z art. 3 ust. 2 pkt 7 ww. ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r.

W związku z tym, że w opisanej w pytaniu sytuacji, działalność firmy w zakresie leasingu samochodów osobowych miała do tej pory charakter jednorazowej transakcji, należy liczyć się z tym, że organy podatkowe mogą zakwestionować prawo podatnika do pełnego odliczenia podatku naliczonego od rat leasingowych.

Jest to związane z wydanym 1 lutego 2013 r. wyrokiem NSA, sygn. akt I FSK 386/12, zgodnie z którym, o prowadzeniu działalności w zakresie odsprzedaży samochodów nie decyduje sama deklaracja prowadzenia takiej działalności czy odpowiedni wpis w organach ewidencyjnych. Aby podatnik mógł odliczyć cały VAT naliczony od zakupu samochodu osobowego, musi faktycznie prowadzić działalność gospodarczą w tym zakresie.

Zdaniem Sądu, podatnik który nabył samochód niejako przy okazji prowadzonej działalności gospodarczej, o czym może świadczyć fakt, że począwszy od dnia rozszerzenia przedmiotu działalności do dnia przeprowadzenia kontroli, zakupił tylko jeden taki samochód, nie prowadzi faktycznie działalności gospodarczej w tym zakresie. W związku z tym nie przysługuje mu prawo do odliczenia całego VAT od dokonanego zakupu.

NSA uznał, że istotne znaczenie ma fakt, iż sprzedaż pojazdu była jednorazową, incydentalną czynnością. O prowadzeniu działalności odsprzedaży samochodów nie decyduje sama deklaracja prowadzenia takiej działalności (np. w dokumentach rejestracyjnych), lecz jej faktyczne wykonywanie.