Ewidencja księgowa wykupu przedmiotu leasingu

Na podstawie umowy leasingu użytkowaliśmy ciągnik siodłowy. Zarówno dla celów bilansowych, jak i podatkowych był to leasing operacyjny. W czerwcu 2019 r. wykupiliśmy ciągnik z leasingu za kwotę 5.000 zł. Czy musimy, ze względu na jego wartość rynkową - około 50.000 zł, ująć go w ewidencji środków trwałych, czy możemy uznać go za niskocenny składnik majątku i wydatek na jego wykup odnieść w księgach bezpośrednio w koszty?

Gdy przedmiot wykupiony z leasingu zostanie uznany za niskocenny składnik majątku, to jego wartość w księgach rachunkowych można odnieść bezpośrednio do kosztów, o ile odpowiedni zapis w tej sprawie został zawarty w zasadach (polityce) rachunkowości.

Na mocy art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości za środki trwałe uznaje się rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Wartość początkowa to wartość, w jakiej ujmuje się w księgach środki trwałe. W przypadku zakupu wartością początkową środka trwałego jest cena jego nabycia. Zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy o rachunkowości jest to cena zakupu, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu VAT oraz podatku akcyzowego. Powiększa się ją o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, a obniża o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski.

Jeśli ciągnik siodłowy spełnia warunki do zakwalifikowania go do środków trwałych, to zasadniczo powinien zostać wprowadzony do ewidencji środków trwałych, a od jego wartości początkowej należy dokonywać odpisów amortyzacyjnych na ogólnych zasadach. Jednak w przypadku, gdy ciągnik siodłowy ze względu na nieistotną wartość początkową zostanie uznany za niskocenny składnik majątku, to można zastosować również inne rozwiązania. Po pierwsze można ująć go w ewidencji środków trwałych, a od jego wartości dokonać jednorazowego odpisu amortyzacyjnego (art. 32 ust. 6 ustawy o rachunkowości). Po drugie można nie zaliczać tego składnika majątku do środków trwałych i jego wartość odnieść do kosztów działalności operacyjnej jako zużycie materiałów, pod datą przyjęcia go do używania, zapisem:

- Wn konto 40 "Koszty według rodzajów" (w analityce: Zużycie materiałów i energii) lub konto w zespole 5,

- Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu".

Odpowiedni zapis w tej sprawie powinien być zawarty w zasadach (polityce) rachunkowości.