Leasing operacyjny samochodu osobowego w księdze podatkowej

Podatnik w kwietniu br. zawarł umowę leasingu operacyjnego samochodu osobowego o wartości przekraczającej 150.000 zł. Samochód ten będzie wykorzystywany do celów mieszanych (VAT z faktur związanych z umową leasingu będzie odliczany w 50%). Jak ująć w księdze podatkowej koszty opłaty wstępnej oraz rat leasingowych dotyczące tego samochodu?

Jeśli umowa leasingu spełnia warunki określone w art. 23b ustawy o pdof (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.), stanowi leasing operacyjny dla celów podatku dochodowego. Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o pdof, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów dotyczących samochodu osobowego opłat wynikających m.in. z umowy leasingu operacyjnego, z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie tego samochodu, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150.000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy. W przypadku samochodu będącego pojazdem elektrycznym kwota limitu wynosi 225.000 zł (art. 23 ust. 5e ustawy o pdof).

Ograniczenie, o którym mowa w art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o pdof, stosuje się do tej części opłaty, która stanowi spłatę wartości samochodu osobowego używanego na podstawie umowy leasingu (art. 23 ust. 5c ustawy o pdof). Chodzi tu więc przede wszystkim o opłatę wstępną, część kapitałową rat leasingowych oraz kwotę wykupu samochodu. Natomiast art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o pdof nie ma zastosowania do części odsetkowej rat leasingowych.

Kwota, o której mowa w art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o pdof, obejmuje także VAT, który nie stanowi podatku naliczonego, oraz naliczony VAT, w tej części, w jakiej podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy VAT (art. 23 ust. 5a ustawy o pdof).

W przypadku gdyby opłata, w tym czynsz, z tytułu umowy leasingu operacyjnego została skalkulowana w sposób obejmujący koszty eksploatacji samochodu osobowego, do tej części opłaty, która obejmuje koszty eksploatacji samochodu osobowego, stosuje się art. 23 ust. 1 pkt 46a ustawy o pdof (art. 23 ust. 3b ustawy o pdof).

Koszty opłat leasingowych należy ujmować w kolumnie 13 księgi podatkowej "Pozostałe wydatki".

Przykład

Założenia

Podatnik w kwietniu 2020 r. zawarł umowę leasingu stanowiącą dla celów podatku dochodowego leasing operacyjny. Jej przedmiotem jest samochód osobowy (niebędący pojazdem elektrycznym), który będzie używany do celów mieszanych. Wartość samochodu wynikająca z umowy leasingu to 190.650 zł (wartość netto 155.000 zł, VAT 35.650 zł).
Opłata wstępna wyniosła 61.500 zł (wartość netto 50.000 zł, VAT 11.500 zł). Miesięczne raty leasingowe będą wynosiły 3.690 zł (wartość netto 3.000 zł, VAT 690 zł), z czego część kapitałowa raty leasingowej to 3.075 zł (wartość netto 2.500 zł, VAT 575 zł), a część odsetkowa raty leasingowej to 615 zł (wartość netto 500 zł, VAT 115 zł). Opłaty z tytułu umowy leasingu nie obejmują kosztów eksploatacji samochodu osobowego.
Ustalono proporcję, w jakiej limit 150.000 zł pozostaje do wartości samochodu: 86,79%, według wyliczenia: (150.000 zł : 172.825 zł) × 100. Wartością samochodu jest tu kwota 172.825 zł, tj. 155.000 zł + (35.650 zł × 50%).

Zapisy w księdze podatkowej

Podatnik ujmie w kolumnie 13 "Pozostałe wydatki" pod datami faktur dokumentujących poniesienie opłat leasingowych:

-	opłatę wstępną (stanowi w całości część kapitałową) w kwocie 48.385,43 zł, tj. [50.000 zł + (11.500 zł × 50%)] × 86,79%,
-	ratę leasingową w kwocie 2.976,77 zł, tj. {[2.500 zł + (575 zł × 50%)] × 86,79%} + [500 zł + (115 zł × 50%)].